Lyon wordt ook wel de culinaire hoofdstad van Frankrijk genoemd. De bouchons spelen daar zeker een rol in. In deze karakteristieke restaurantjes kun je terecht voor traditionele gerechten, waar je bovendien niet de hoofdprijs voor hoeft te betalen. Hier kun je ouderwets heerlijk eten. Maar de gerechten in de bouchons zijn niet voor iedereen weggelegd. Je moet er wel een alleseter met een beetje lef voor zijn!
Herkomst bouchon
Laten we eerst eens in de geschiedenis terug gaan. Want om te begrijpen wat een bouchon is, moet je eerst weten hoe de bouchons ontstaan zijn.
De bouchons kwamen tot stand na de Frans-Duitse oorlog van 1870-1871. De Mères Lyonnaises, oftewel de ‘moeders van Lyon’ speelden hier een grote rol bij, want zij besloten om vanuit hun eigen keukens gerechten te maken en die in hun huiskamerrestaurant te serveren. Deze dames waren vaak jarenlang in dienst geweest van de rijkere families, waar ze geleerd hadden hoe ze uitstekende gerechten op tafel konden zetten. Stevige en voedzame maaltijden waar je de dag op door komt. En dat voor een gunstig prijsje zodat de armere mensen, zoals de zijde-arbeiders, ook eens een goede maaltijd konden eten.
Kenmerkend bij de kookstijl van deze dames was dat zij werkelijk niets wilden verspillen. Elk stukje van een dier werd dan ook verwerkt. Een bordje met gebakken varkensvet is dan ook niet ondenkbaar in een bouchon. Ook wordt er van oudsher gekookt met streekproducten en plaatselijke lekkernijen. Waar een eetgelegenheid was, werd destijds een klein takkenbosje aan de deur gehangen, zodat mensen met hongerige magen wisten waar ze terecht konden. Zo’n takkenbos wordt bousche genoemd. Men denkt dat hier de verbastering bouchon vandaan gekomen is.
Hoe weet je of een bouchon authentiek is?
Er zijn zaakjes in Lyon die misschien lijken op een bouchon, maar er zijn slechts 21 ‘echte’ authentieke bouchons in de stad. Dit zijn de restaurants die zijn aangesloten bij de vereniging “Les Bouchons Lyonnais”. Dit is een vereniging die ervoor zorgt dat de traditionele en authentieke bouchons blijven voortbestaan, zoals ze waren.
Wil je bij een echt bouchon gaan eten dan kun je even gaan googelen, maar je kunt ook gewoon lekker door de stad slenteren en bij een bouchon naar binnen stappen, waar je een gele plaat op de gevel ziet met daarop de beeltenis van Gnafron, de beroemde Lyonnaise Jan Klaasen, zeg maar.
Wat kun je verwachten als je bij een bouchon eet?
Eten bij een bouchon gaat zeer zeker om het eten, maar minstens zo zeer om de authentieke Franse sfeer die er hangt. Denk aan kleine houten tafeltjes, die lekker knus bij elkaar staan, rood-wit geruite tafelkleden, antieke meubels, middeleeuws aandoende muren, voorgevels die niet zouden misstaan in de film Amèlie en een met krijt geschreven menu op de borden.
Binnenlopen in een bouchon is alsof je in een warm bad stapt, knus, gezellig en ontspannen.
Nu is het alleen nog een kwestie van wijs worden uit het menu!
Wat kun je eten bij een bouchon?
De vraag is misschien eerder, wat kun je niet eten bij een bouchon? Want zoals de traditie betaamt staan er bijzondere gerechten op het krijtbord. Verwacht vooral veel gerechten gemaakt van varkensvlees, zoals ‘Tablier de Sapeur’, oftewel, gefrituurde gepaneerde varkenspens. Maar ook verschillende soorten worst, of charcuterie is vaste prik in de bouchons. Of wat dacht je van het poëtische ‘Cervelle de Canut’ wat vrij vertaald zoiets betekent als de hersenen van een zijdeweefster. Gelukkig heeft het met hersenen niets te maken maar is het een vers gemaakte kruidenkaas waar je heerlijk je broodje in kunt dippen. Ook paté van diverse dieren of verse vis kan op je bord terecht komen. Als toetje moet je eigenlijk wel eindigen met de roze pralinetaart. Een echte Lyonnaise specialiteit!